مطالعات راهبردی سیاست بین الملل

تاثیر ترور سردار سلیمانی بر روابط اقلیم کردستان عراق و آمریکا

رشید رکابیان

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1403، صفحه 7-32

https://doi.org/10.22080/jpir.2024.27962.1402

چکیده

منطقه اقلیم کردستان عراق از مدت ها پیش به یک صحنه مهم برای عملیات ضد تروریستی ایالات متحده به زعم کاخ سفید، در خاورمیانه تبدیل شده و آمریکا با نیروهای پیشمرگه وفادار به دولت اقلیم کردستان روابط نزدیکی ... بیشتر منطقه اقلیم کردستان عراق از مدت ها پیش به یک صحنه مهم برای عملیات ضد تروریستی ایالات متحده به زعم کاخ سفید، در خاورمیانه تبدیل شده و آمریکا با نیروهای پیشمرگه وفادار به دولت اقلیم کردستان روابط نزدیکی داشته است. از سال 2016 که ایالات متحده و دولت اقلیم کردستان یک تفاهم نامه درباره کمک های امنیتی امضا کردند، حمایت هایی که پیشمرگه از ایالات متحده دریافت کرده به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از نظریه نئو واقع‌گرایی با هدف بررسی سیاست‌خارجی آمریکا در قبال اقلیم کردستان عراق بعد از داعش انجام شده و اطلاعات لازم را از کتب، مقالات و منابع اینترنتی جمع‌آوری کرده است.لذا سوال این است که، با وجود شعار عملیات‌های ضد تروریستی توسط آمریکا و پایان داعش در عراق،با ترور سردار سلیمانی، اقلیم کردستان عراق چه جایگاهی در دستگاه دیپلماسی کاخ سفید پیداکرده است؟ فرضیه پاسخ میدهد؛با توجه به نظریه واقع‌گرایی تدافعی انجام شده بیان می‌دارد، بعد از ترور سردارسلیمانی، اقلیم کردستان عراق در راهبرد آمریکا و رژیم صهیونیستی اهمیت جدیدی پیداکرده است؛ ازیک طرف اقلیم کردستان به یک حیات خلوت برای جاسوسی، حمایت از معاندین جمهوری اسلامی و رصد غرب آسیا برای کاخ سفید ورژیم صهنیوستی تبدیل شده است. وازطرف دیگر این اهمیت در کمک‌های مالی و همکاری‌های اقتصادی، نظامی و امنیتی، سرمایه‌گذاری در مناطق نفت‌خیز، نزدیک شدن به مرز‌های ایران، رقابت با روسیه به شکل قابل توجهی قابل نمایان می‌باشد.

سازه‌انگاری و صدور انقلاب (ملاحظه‌ای بر راهبرد صدور انقلاب اکتبر 1917 و انقلاب اسلامی ایران)

محمد طهماسبی برنا؛ ابراهیم متقی؛ علی محمد حاضری؛ محسن سراج

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1403، صفحه 33-58

https://doi.org/10.22080/jpir.2024.26537.1365

چکیده

مساله اصلی در این پژوهش بررسی هویت متمایز دو انقلاب اکتبر روسیه و انقلاب اسلامی و تاثیر آن در اتخاذ راهبردهای متفاوت در صدور انقلاب به عنوان پیامد بیرونی در عرصه بین‌المللی دو انقلاب می‌باشد. در این ... بیشتر

واکاوی روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و آمریکا در چارچوب نظریه استفان والت

محمد بیدگلی؛ اصغر رجبی ده برزوئی؛ عبدالله عراقی

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1403، صفحه 59-78

https://doi.org/10.22080/jpir.2024.28050.1404

چکیده

انقلاب اسلامى حادثه بزرگ قرن بیستم بود که علاوه بر تحول بنیادین و فراگیر در ایران، دستاوردهاى جهانى فراوانى داشت. انقلاب اسلامی ایران توانست دست قدرت های امپریالیستی جهانی و فرا منطقه ای همچون ایالات ... بیشتر

بررسی علل ظهور گرایش‌های واگرایانه در اتحادیه اروپا، مطالعه موردی بریتانیا و یونان

علی اصغر روستایی؛ مصطفی انتظار المهدی؛ حسین ترکی

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1403، صفحه 79-110

https://doi.org/10.22080/jpir.2024.26595.1363

چکیده

هدف از انجام این تحقیق بررسی علل ظهور گرایش‌های واگرایانه در اتحادیه اروپا، به ویژه بریتانیا و یونان است. تحولات اروپا موجی از بی ثباتی را در آن قاره به وجود آورده است. کشورهایی با بدهی خارجی مثل ایتالیا ... بیشتر

چالش‌های دولت-ملت سازی در سوریه بعد از سال 2000

ابوذر عمرانی؛ محمد جواد مرادی؛ وحید زارع

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1403، صفحه 111-141

https://doi.org/10.22080/jpir.2024.24075.1302

چکیده

سوریه از جمله کشورهایی است که به دلیل مداخله قدرتهای بزرگ، روند دولت-ملت‌سازی مطلوبی را طی نکرده است. نقشه جغرافیایی، وضعیت مرزها و همچنین حکومت این کشور توسط قدرتهای بزرگ شکل گرفته است. چالش‌هایی زیادی ... بیشتر سوریه از جمله کشورهایی است که به دلیل مداخله قدرتهای بزرگ، روند دولت-ملت‌سازی مطلوبی را طی نکرده است. نقشه جغرافیایی، وضعیت مرزها و همچنین حکومت این کشور توسط قدرتهای بزرگ شکل گرفته است. چالش‌هایی زیادی مانند عدم تجانس قومی و مذهبی، سلطه همراه با سرکوب و در نتیجه تنش و بی‌ثباتی از جمله پیامدهای دولت-ملت‌سازی ناموفق در سوریه بوده است. میراث دولت-ملت‌سازی ناموفق در سال 2000 به بشار اسد رسید. اگرچه وی در ابتدا سعی در ایجاد اصلاحاتی داشت، ولی با ادامه روند اقتدارگرایی، بویژه بعد از شکل‌گیری بهار عربی در سال 2011 سوریه وارد بحرانی حاد شد که به سرعت تبعات منطقه‌ای و بین‌المللی پیدا کرد. هدف پژوهش حاضر بررسی آسیب‌شناسانه چالش‌های دولت-ملت‌سازی در سوریه بعد از روی کار آمدن بشار اسد است. پرسش این است که دولت-ملت‌سازی در سوریه بعد از روی کار آمدن بشار اسد در سال 2000 با چه چالش‌ها و آسیب‌هایی مواجه بوده است؟ فرضیه این است که چالش‌های داخلی و خارجی مختلفی مانند وجود شکاف‌های قومی، مذهبی و نژادی، عدم شکل‌گیری و تثبیت هویت ملی و مداخلات خارجی باعث عدم دستیابی به دولت-ملت‌سازی موفق در سوریه شده است. مقاله حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است و اطلاعات و داده‌ها با روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده است.

تحلیل چالش‌های سیاسی مسابقات ورزش زنان کشورهای اسلامی

علی محسنی فر؛ مرتضی دوستی؛ جف دیکسون

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1403، صفحه 143-178

https://doi.org/10.22080/jpir.2024.23881.1296

چکیده

در دنیای امروز ورزش تعامل زیادی با سیاست‌های داخلی و بین‌المللی پیداکرده است؛ از این‌رو هدف از پژوهش حاضر تحلیل چالش‌های سیاسی مسابقات ورزش زنان کشورهای اسلامی می‌باشد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی ... بیشتر در دنیای امروز ورزش تعامل زیادی با سیاست‌های داخلی و بین‌المللی پیداکرده است؛ از این‌رو هدف از پژوهش حاضر تحلیل چالش‌های سیاسی مسابقات ورزش زنان کشورهای اسلامی می‌باشد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری داده‌ها توصیفی و آمیخته است. روش نمونه‌گیری، هدفمند و در دسترس بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارشناسان علوم ورزشی، کارشناسان و اساتید علوم سیاسی، اساتید جامعه‌شناسی، مربیان، داوران، ورزشکاران در سطح کشور بود؛ در مرحله اول پژوهش با استفاده مصاحبه با 25 نفر از جامعه آماری این چالش‌ها شناسایی شد. در مرحله دوم و سوم، چالش‌های شناسایی‌شده در بخش مصاحبه، توسط گروه دلفی (25 نفر) بررسی شد؛ در این دو مرحله چالش‌هایی که حداقل 70 درصد دارای پاسخ مثبت بودند برای مرحله بعد باقی ماندند. در مرحله نهایی رتبه‌بندی عوامل شناسایی‌شده در سه مرحله قبل با استفاده از پرسشنامه پنج گزینه‌ای لیکرت انجام شد. پس از جمع‌آوری با استفاده از تکنیک تاپسیس (TAPSIS) موردبررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که قیام و تحولات در کشورهای بحرین، یمن و سوریه، مصر، تونس و دیگر کشورهای اسلامی، حمایت ایران از بهار عربی یا بیداری اسلامی در کشورهای عربی و ترس عربستان از صدور انقلاب اسلامی در کشورهای مسلمان دیگر از مهم‌ترین چالش‌های سیاسی مسابقات ورزش زنان کشورهای اسلامی می‌باشد. با توجه به یافته‌های پژوهش به مسئولان پیشنهاد می‌شود که با دیپلماسی ورزشی ظرفیت‌های لازم و بنیادی برای انتقال مفاهیم انقلاب اسلامی در روابط فرهنگی ورزشی کشورهای مسلمان داشته باشند تا درنهایت شاهد نزدیکی و اخوت کشورهای مسلمان باشیم.

سیاست خارجی روسیه در قبال آسیای مرکزی (2020-2000)

سید محمدرضا موسوی؛ رامین بخشی

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1403، صفحه 179-207

https://doi.org/10.22080/jpir.2024.28118.1408

چکیده

پس از به قدرت رسیدن پوتین و تاکید وی بر مفهوم "جهان چندقطبی" که به تسلط روسیه در قلب اوراسیا اشاره دارد؛ بار دیگر آسیای مرکزی بعنوان حوزه نفوذ و حیات خلوت روسیه مورد توجه قرار گرفت. در حالی که روسیه مصمم ... بیشتر پس از به قدرت رسیدن پوتین و تاکید وی بر مفهوم "جهان چندقطبی" که به تسلط روسیه در قلب اوراسیا اشاره دارد؛ بار دیگر آسیای مرکزی بعنوان حوزه نفوذ و حیات خلوت روسیه مورد توجه قرار گرفت. در حالی که روسیه مصمم است که نفوذ خود را در "خارج نزدیک" تقویت کند، عدم قطعیت های جدیدی در برابر کشورهای بی ثبات آسیای مرکزی قرار دارد. سیاست خارجی روسیه در دوران ریاست جمهوری پوتین، با تأکید ویژه ‌بر روابط آن با غرب، موردتوجه بسیاری از تحلیلگران و محققان روابط بین‌الملل قرارگرفته است. برای بحث در مورد این مسائل، مقاله به دو بخش عمده تقسیم می‌شود: 1) جایگاه آسیای مرکزی در سیاست خارجی روسیه و 2) ابزار اصلی مسکو در دستیابی به اهداف استراتژیک. هدف مقاله حاضر، بررسی سیاست خارجی روسیه در قبال منطقه آسیای مرکزی طی سال‌های 2000 تا 2020 است. مقاله با استفاده از رویکرد ژئوپلیتیک تلاش می‌کند به این سوال پاسخ دهد که ولادیمیر پوتین در آسیای مرکزی چه اهداف استراتژیکی را دنبال کرده و آیا موفق به تحقق آنها شده است یا خیر. فرضیه اصلی مقاله این است که ملاحظات ژئوپلیتیکی در کنار عواملی چون مسائل امنیتی و سیاست‌های خاص هر کشور، عناصر کلیدی رویکرد روسیه به آسیای مرکزی هستند.در نهایت مقاله به این نتیجه می رسد که روسیه در کوتاه‌مدت مهم‌ترین قدرت خارجی در آسیای مرکزی باقی خواهد ماند، اما با رشد نفوذ چین در حوزه‌های سیاسی و امنیتی، ممکن است نقش روسیه به چالش کشیده شود. روش مقاله ترکیبی از تحلیل کیفی، رویکرد تاریخی است.

جایگاه ارزشهای اخلاقی در نظریات روابط بین الملل و اسلام

رضا مجدی

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1403، صفحه 209-234

https://doi.org/10.22080/jpir.2024.26559.1361

چکیده

یکی از موضوعات اساسی که در نظام بین‌الملل فعلی اغلب در تئوری به آن پرداخته شده و در عمل کمتر اجرا می‌شود ارزش‌های اخلاقی مانند عدالت، صلح و حقوق بشر است. با توجه به سیاست عملی قدرتهای بزرگ نقض ارزشهای ... بیشتر یکی از موضوعات اساسی که در نظام بین‌الملل فعلی اغلب در تئوری به آن پرداخته شده و در عمل کمتر اجرا می‌شود ارزش‌های اخلاقی مانند عدالت، صلح و حقوق بشر است. با توجه به سیاست عملی قدرتهای بزرگ نقض ارزشهای اخلاقی در سراسر جهان، در وضعیت کنونی بیش از هر زمان دیگر پرسشهایی در مورد جایگاه و نقش ارزشهای اخلاقی و انسانی در سیاست بین‌الملل مطرح است. پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه ارزشهای اخلاقی در نظریه‌های روابط بین‌الملل، این پرسش را مطرح کرده است: در نظریه‌های روابط بین‌الملل ارزشهای اخلاقی چه جایگاهی دارند؟ با توجه به اینکه اساسا امر اجتماعی دربردارنده معنایی اخلاقی است، فرضیه این است که در همه نظریات روابط بین‌الملل فضایی اخلاقی وجود دارد. بنابراین همه نظریه‌هایی که مخالف دیدگاه‌های اثباتگرایانه در حوزه روابط بین‌الملل هستند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم با ارزشهای اخلاقی مرتبط بوده و به آن توجه کرده‌اند. با این وجود در نظام بین‌الملل ملاک رفتار اخلاقی دولتها، منافع ملی آنهاست که بر مبنای رویکرد اثباتگرا عمل می‌شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با نگاهی مقایسه‌ای، جایگاه ارزشهای اخلاقی در رویکردهای اثباتگرا و پسااثباتگرا از جمله نظریه انتقادی، پست مدرنیسم و سازه‌انگاری را بررسی نموده و با جایگاه ارزشهای اخلاقی در اسلام مورد مقایسه قرار داده است. با توجه به اینکه میزان توجه به ابعاد ارزشهای اخلاقی متاثر از ماهیت، نوع و حوزه پوشش هر کدام از نظریه‌هاست، این مسئله با تجزیه و تحلیل مبانی فرانظری هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی و روش‌شناختی صورت گرفته است.

واکاوی بحران روسیه – اوکراین بر اساس اصل دفاع مشروع در حقوق بین الملل

سیدمحسن میرحسینی؛ سیدحسین عمران

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1403، صفحه 235-268

https://doi.org/10.22080/jpir.2024.26388.1358

چکیده

روسیه در 24 فوریه 2022 به قول پوتین «حمله نظامی ویژه» را علیه اوکراین آغاز نمود. به گفته ولادیمیر ‏پوتین هدف این حمله دفاع مشروع فردی در مقابل تهدیدات ناتو و غرب و همچنان دفاع مشروع جمعی در ‏قالب ... بیشتر روسیه در 24 فوریه 2022 به قول پوتین «حمله نظامی ویژه» را علیه اوکراین آغاز نمود. به گفته ولادیمیر ‏پوتین هدف این حمله دفاع مشروع فردی در مقابل تهدیدات ناتو و غرب و همچنان دفاع مشروع جمعی در ‏قالب پیمان امنیتی روسیه و جمهوری‌های خلق لوهانسک و دونتسک و مطابق با ماده ۵۱ منشور ملل متحد ‏بوده است. در این راستا پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سؤال اصلی است که حمله نظامی روسیه به اوکراین ‏از منظر حقوق بین‌الملل چگونه تلقی می‌گردد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد باتوجه‌به تاریخچه دفاع ‏مشروع در حقوق عرفی، متن منشور ملل متحد، قطعنامه‌های مجمع‌عمومی و شورای امنیت‌سازمان ملل و ‏همچنان پرونده‌های مرتبط با دفاع مشروع در دیوان بین‌المللی دادگستری، عملیات نظامی ویژه روسیه به منزله ‏استفاده غیرقانونی از زور است و بر اساس معیارهای تعین شده در حقوق بین‌الملل، توجیه روسیه برای دفاع ‏مشروع بی‌اعتبار است؛ زیرا هیچ حمله مسلحانه‌ای علیه روسیه رخ نداده بود و همچنین ادعای دفاع مشروع ‏جمعی نیز مشروعیت ندارد زیر مناطق لوهانسک و دونتسک شرایط دولت شدن را دارا نبوده و عضو سازمان ملل ‏متحد نیستند؛ و همچنین برفرض اینکه تهدیدات ناتو و غرب خطری برای روسیه باشد و مناطق لوهانسک و ‏دونتسک، کشورهای مستقل و حتی اگر عضو سازمان ملل هم می‌بودند بازهم این حمله نقض اصل عدم توسل ‏به‌زور در حقوق بین‌المللی است؛ زیرا روش‌های حل مسالمت‌آمیز اختلافات هنوز در دسترس بودند و روسیه باید ‏از آن ابزار استفاده می‌نمود. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی می باشد.

نقش برزیل در بریکس بر اساس نظریه وابستگی متقابل

هادی اعلمی فریمان

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1403، صفحه 269-300

https://doi.org/10.22080/jpir.2024.27083.1374

چکیده

برزیل سال‌هاست آرزوی دیرینه ای برای تبدیل‌شدن به قدرت جهانی و عضویت دائم شورای امنیت سازمان ملل دارد. فارغ از اینکه کدام دولت و با چه ویژگی بر سرکار بوده است، این هدف بین ارتش، نخبگان دانشگاهی و سیاستمداران ... بیشتر برزیل سال‌هاست آرزوی دیرینه ای برای تبدیل‌شدن به قدرت جهانی و عضویت دائم شورای امنیت سازمان ملل دارد. فارغ از اینکه کدام دولت و با چه ویژگی بر سرکار بوده است، این هدف بین ارتش، نخبگان دانشگاهی و سیاستمداران برزیلی یکی از نقاط اشتراک و مایه وحدت ملی است. براین‌اساس و باتوجه‌به سرمایهگذاری گسترده در سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران در موضوع بریکس و مباحث دلارزدایی و چندجانبه‌گرایی در آینده، ضرورت دارد بررسی های همه‌جانبه‌ای درباره آینده برزیل و بریکس انجام شود تا جهت‌گیری‌هایی مثبت و به نفع کشور در تصمیم‌سازی‌های سیاسی انجام شود. بر مبنای ضرورت یادشده، پرسش اساسی در این است که بر اساس دیدگاه های مطرح شده، نقش و توانمندی برزیل در بریکس بر اساس نظریه وابستگی متقابل چگونه است و یا در چه سطح و جایگاهی قرار دارد؟ داده های موجود از وضعیت قدرت اقتصادی و سیاسی داخلی برزیل حکایت از آن دارد که صرف نظر از تبلیغات گسترده دولتی، این کشور راه طولانی برای تبدیل به قدرت جهانی دارد و قدرت و تأثیرگذاری این کشور در بریکس در مرحله ابتدایی قرار دارد. یافته های پژوهش نیز تأکید دارد که برزیل تنها در صورتی توانمندی تبدیل به بازیگری مؤثر در عرصه جهانی و منطقه ای خواهد داشت که بتواند در داخل کشور سیاست های منظم و با ثباتی را طراحی و اجرا نماید، تاحدی‌که چرخش به چپ‌گرایی و یا راست‌گرایی اقدامات مفید دولت ها را خنثی نکند. روش پژوهش بر اساس توصیف و تحلیل داده های کتابخانه ای است تا دیدگاهی تبیینی حاصل شود.

پویایی اعتراضات در چین (2022-1989): تحلیل راهبردی منطق اعتراض و اقدام جمعی

محمد لعل علیزاده؛ محمد رضا صالحی وثیق؛ علی اکبرپور آلمه جوقی

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1403، صفحه 301-325

https://doi.org/10.22080/jpir.2024.25979.1348

چکیده

پژوهش حاضر تکامل پویایی اعتراضات در چین را از سال 1989 تا 2022 بررسی می‌کند. این فرضیه مطرح شد که ویژگی‌های اعتراضات و واکنش‌های دولت به‌طور سیستماتیک در طول زمان تغییر کرده‌اند و منعکس‌کننده تغییرات ... بیشتر پژوهش حاضر تکامل پویایی اعتراضات در چین را از سال 1989 تا 2022 بررسی می‌کند. این فرضیه مطرح شد که ویژگی‌های اعتراضات و واکنش‌های دولت به‌طور سیستماتیک در طول زمان تغییر کرده‌اند و منعکس‌کننده تغییرات اجتماعی-سیاسی گسترده‌تر هستند. از نظریه منطق اعتراضی و چارچوب‌های جنبش اجتماعی برای تحلیل این تغییرات استفاده شد. با رویکرد توصیفی-تحلیلی، رویدادهای اعتراضی تاریخی و معاصر چین با تمرکز بر عوامل علی، انواع اعتراض و واکنش‌های دولت بررسی شد. بیان شد که اعتراضات از مسائل سیاسی اقتصادی گسترده‌تر به نارضایتی‌های خاص‌تر تبدیل‌شده‌اند و واکنش‌های دولت بر این اساس تغییر کرده است. نتایج یک تغییر قابل‌توجه در پویایی اعتراض را تأیید کرد که اعتراض‌های اولیه اغلب به نگرانی‌های سیاسی-اقتصادی سیستماتیک منجر شده، درحالی‌که رویدادهای اخیر، به‌ویژه در سال 2022، بر موضوعات خاصی مانند کمبود زیرساخت‌ها، فساد، و سیاست‌های کووید 19 متمرکز بود. رویکرد دولت از تاکتیک‌های سرکوبگر اولیه به استراتژی‌های مدیریت اعتراضات ظریف‌تر، به‌ویژه برای مخالفت‌های گسترده تبدیل‌شده است. این یافته‌ها به درک کنش جمعی در زمینه‌های اقتدارگرا کمک می‌کنند، و تأثیر متقابل پیچیده بین نارضایتی‌های اجتماعی، واکنش‌های دولت و شرایط تاریخی را برجسته می‌کند. این مطالعه نشان می‌دهد که تنوع اعتراضی و تکامل در چین به نوع اعتراض، بافت تاریخی و رویکرد دولت بستگی دارد، و بر نیاز به تحلیل زمینه‌ای خاص از پویایی کنش جمعی تأکید می‌کند.

تأملی انتقادی به چالش های امنیتیِ روابط اقتصادی ایران و افغانستان

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1396، ، صفحه 167-192

https://doi.org/10.22080/jpir.2017.1838

چکیده

تقویت و ثبات مناسبات اقتصادی کشورهای یک منطقه، تا حدِّ زیادی منوط به رفع چالش‌های امنیتیِ آنان است. این مهم، درخصوص تعاملات بازرگانیِ ایران و افغانستان نیز که در منطقه ای تنش زا واقع شده اند، صِدق می ... بیشتر تقویت و ثبات مناسبات اقتصادی کشورهای یک منطقه، تا حدِّ زیادی منوط به رفع چالش‌های امنیتیِ آنان است. این مهم، درخصوص تعاملات بازرگانیِ ایران و افغانستان نیز که در منطقه ای تنش زا واقع شده اند، صِدق می کند. مهم تر آنکه، ایران با وجود موانع امنیتیِ منطقه ای و فرامنطقه ایِ کنونی، توانسته در بازار این کشور نفوذ بسیاری یابد. با این حال، روابط اقتصادی فعلیِ دو کشور، به شدّت از چالش های غالباً امنیتی شده تأثیر پذیرفته است. با هدف اثبات این ادّعا، سؤال اصلی نوشتار حاضر و با تمرکز بر سال های 2017-2001م. آن است که مهم ترین چالش ها و محدودیت های امنیتیِ حاکم بر مناسبات اقتصادی ایران و افغانستان در سطوح ملّی، منطقه ای و فرامنطقه ای کدامند؟ در پاسخ باید گفت که تداوم نگاه امنیتی ایران به افغانستان، منازعات منطقه ای پیرامون دو کشور، و امنیتی شدن ژئوپلیتیک و هویت ایران و افغانستان در سطح جهانی توسّط آمریکا، مهم ترین چالش های مدّنظر هستند. تحلیل مذکور، در چارچوب انتقادی نظریه ی امنیتی شدنِ مکتب کپنهاگ، با روش علّی و فنّ گردآوری کتابخانه ایِ اطّلاعات، انجام گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که یکی از علل اصلی عدم رشدِ مناسبات اقتصادی ایران و افغانستان طیّ سال های گذشته، رویکرد امنیتیِ حاکم بر مناسبات تهران-کابل و پویش های امنیتیِ فراملّی بوده است. بر این اساس، ارتقای تعاملات اقتصادی دو کشور می طلبد تا بسیاری از موضوعات و تهدیدات بیش از آنکه در حوزه ی امنیت جای گیرند، می بایست توسّط دولتمردان در حوزه ی سیاست حلّ وفصل شوند.

ساختار نظام سیاسی چین: رویکردی نهادی به زمینه تصمیم‌سازی

دوره 4، شماره 8 ، اسفند 1399

https://doi.org/10.22080/jpir.2021.21471.1223

چکیده

یکی از زمینه‌های مغفول در مطالعه کشورها در دانش روابط بین‌الملل بررسی و توجه به ویژگی‌های نظام‌های سیاسی و ترتیبات نهادی آن‌هاست. . از زمانی که بحث ظهور چین به عنوان یک قدرت جدید در عرصه بین‌المللی ... بیشتر یکی از زمینه‌های مغفول در مطالعه کشورها در دانش روابط بین‌الملل بررسی و توجه به ویژگی‌های نظام‌های سیاسی و ترتیبات نهادی آن‌هاست. . از زمانی که بحث ظهور چین به عنوان یک قدرت جدید در عرصه بین‌المللی مورد توجه گرفته است عمده تلاش‌ها برای تبیین جایگاه و آینده چین به تاثیر ساختار نظام بین‌المللی و رابطه دولت با محیط‌های منطقه‌ای و جهانی این کشور معطوف شد. هدف این مقاله نشان دادن ریشه‌های ساختاری و نهادی تصمیم‌گیری در نظام سیاسی چین است. بر همین اساس، این مقاله با روش توصیفی-تبیینی و درک جایگاه نظام سیاسی و تحولات نهادی در جمهوری خلق چین به دنبال بررسی روندهایی است که تحول آن‌ها نشان می‌دهد که چگونه رفتار داخلی و بین‌المللی جمهوری خلق چین در دهه‌های اخیر دچار تغییر شده است. بررسی ساختار نهادها نشانگر نوع رفتار داخلی و واشکافی نسل‌های رهبری و جناح‌های درون حزبی موید نوع نگرش به رفتارهای چین در عرصه بین‌المللی است. یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد که پویایی‌های نهادی تصمیم‌سازی در چین مولد شاخص‌هایی بوده که الگوی رفتاری این کشور را در داخل و خارج به عمل‌گرایی نزدیک کرده است. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از: ارجحیت یافتن تخصص بر تعهد، توجه به برتری حزب و قدرت آن، کاسته شدن از اهمیت نظامیان و توجه به تکنوکرات‌ها و تغییر مبنای مشروعیت نظام سیاسی از ایدئولوژی به کارآمدی.

مولفه‌های اندیشه‌های دفاعی آیت‌الله خامنه‌ای (در بعد منطقه ای و بین المللی)

دوره 2، شماره 4 ، مهر 1397، ، صفحه 121-143

https://doi.org/10.22080/jpir.1970.2120

چکیده

این پژوهش درصدد بررسی راهبرد دفاعی ج.ا.ایران از منظر اندیشه‌های دفاعی آیت‌الله خامنه‌ای با استفاده از چارچوب نظری رئالیسم تدافعی می‌باشد. غرب، اهداف دفاعی ج.ا.ایران را در جهت افزایش نسبی قدرت در خاورمیانه ... بیشتر این پژوهش درصدد بررسی راهبرد دفاعی ج.ا.ایران از منظر اندیشه‌های دفاعی آیت‌الله خامنه‌ای با استفاده از چارچوب نظری رئالیسم تدافعی می‌باشد. غرب، اهداف دفاعی ج.ا.ایران را در جهت افزایش نسبی قدرت در خاورمیانه می‌داند، درحالیکه نویسندگان پژوهش حاضر براین نظر هستند که اندیشه دفاعی آیت‌الله خامنه‌ای، بویژه راهبرد دفاع آینده‌نگر در جهت افزایش امنیت نسبی کشور می‌باشد، و در پی پاسخ به این پرسش هستند که؛ راهبرد دفاع آینده‌نگر در اندیشه‌های دفاعی آیت‌الله خامنه‌ای بر چه مولفه‌های راهبردی استوار می‌باشد؟ هدف اصلی نویسندگان پرداختن به مبانی، مفاهیم، مولفه‌ها، گونه‌شناسی و جایگاه راهبرد دفاع آینده‌نگر در اندیشه دفاعی معظم‌له می‌باشد. یافته‌های این پزوهش نشان می‌دهد که؛ آیت‌الله خامنه‌ای این راهبرد دفاعی را از طریق گفتمان‌سازی و دیپلماسی‌دفاعی برای عرصه‌های سیاسی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی مطرح نموده‌ است، و این استراتژی متناسب با پیچیدگی‌ها و تنوع عرصه‌های تهاجم دشمنان، و با توجه به شرایط سیاسی-امنیتی منطقه، درپی تغییرات در صف‌بندی‌ها و تحولات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مطرح گردید و در پایان نیز راهبرد دفاع آینده‌نگر با استراتژی جنگ‌پیش‌دستانه (جنگ‌افغانستان) و پیش‌گیرانه (جنگ‌عراق) مورد مقایسه قرار می‌گیرد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی می‌باشد و داده‌ها و منابع آن به روش کتابخانه‌ای گرد‌آوری شده است

تحول مفهوم قدرت و تأثیر آن بر سیاست منطقه‌ای دولت جمهوری اسلامی ایران

دوره 3، شماره 6 ، بهمن 1398، ، صفحه 212-241

https://doi.org/10.22080/jpir.2020.2684

چکیده

گفتمان اصیل انقلاب اسلامی، در فضای سیاست خارجی همواره تلاش نموده تا از خوانش نرم و سخت یک‌جانبه فاصله گرفته و به سمت توازن خوانش هوشمند از قدرت نیل کند. در تمام سال های پس از انقلاب اسلامی، دولت جمهوری ... بیشتر

ایران ـ اوکراین در دوران بحران و تأثیر آن بر روابط با روسیه

دوره 5، شماره 10 ، آبان 1400، ، صفحه 75-98

https://doi.org/10.22080/jpir.2022.23811.1295

چکیده

جنگ 2022 (روسیه – اوکراین) و تعاملات جمهوری اسلامی ایران با اوکراین، می‌تواند روابط ایران و روسیه را تحت تأثیر قرار ‌دهد. مقاله حاضر با پیش فرض قرار دادن گسترش و تمایل به ارتقاء مناسبات دو جانبه ایران ... بیشتر

دوره 7 (1403)

دوره 6 (1402)

دوره 5 (1400)

دوره 4 (1399)

دوره 3 (1398)

دوره 2 (1397)

دوره 1 (1396)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

بانک ها و نمایه نامه ها