نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

10.22080/jpir.2019.16348.1081

چکیده

مدیریت منازعه میان دو کشور هند و پاکستان در سال های پس از 1998 از عوامل مختلفی اثر پذیرفته است. تغییر در ساختار بین المللی دوران پساجنگ سرد، تحول در سیاست خارجی هند و تلاش این کشور در نقش آفرینی در حوزه های اقتصادی و دیپلماتیک از آن جمله اند. در کنار این عوامل می توان نقش بازدارندگی هسته ای میان این دو کشور را نیز اضافه کرد. با توجه به مهم بودن این عامل نسبت به سایر عوامل گفته شده هدف اصلی این پژوهش برررسی منازعه هند و پاکستان براساس نظریه «بازدارندگی هسته ای کنت والتز» و مفهوم «موازنه قدرت» می باشد. نتیجه اصلی این مقاله آن است که موازنه قدرت ایجاد شده میان هند و پاکستان در حوزه هسته ای منازعات این دو کشور را از حالت «درگیری و جنگ مستقیم» که شامل سه جنگ مستقیم در تاریخ این دو کشور بوده است به سمت «عدم جنگ مستقیم نظامی» در فاصله زمانی بعد از 1998 درآورده است. این پژوهش یک پژوهش تحلیلی - توصیفی همراه با انطباق نظریه بر مورد (نظریه توازن قدرت بر منازعه هند و پاکستان) می باشد و روش گردآوری اطلاعات در آن نیز به صورت استفاده از منابع کتابخانه ای و منابع مجازی (اینترنتی) می باشد.

کلیدواژه‌ها

احمدیان، قدرت ( 1377)، «کشمکش هسته ای هند و پاکستان: علل و نتایج»، مجله سیاست دفاعی، شماره بیست و دو.
احمدی، علی و محمد زارع (1390)، «تحلیلی بر روابط آمریکا و چین در پرتو تئوری توازن قوا»، فصلنامه رهنامه سیاستگذاری، سال دوم، شماره چهارم.
بهادرخانی، محمدرضا و محمدی دارابی، علی اصغر (1396). «تحول در مفهوم نظم بین الملل»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 1، شماره 3، زمستان، صص 89-117.
پور اقدام، مصطفی (1387)، «مقایسه تطبیقی فرآیند هسته ای شدن در ایران، هند و پاکستان»، فصلنامه سیاست.
تسخیری، محمد صالح؛ موسی‌زاده، رضا و علیزاده، مسعود (1397)، «خاص‌گرایی در حقوق بین ‌الملل و سیاست بایسته جمهوری اسلامی ایران درباره آن»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 7، شماره 25، تابستان.
حیدری، مهدیه (1398)، «نقد درون پارادایمی و برون پارادایمی بر تئوری نئورئالیسم والتز»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 3، شماره 9، تابستان، صص 183-202.
خبرگزاری ایسنا (22 آبان 1395)،  «امضای توافق صلح آمیز انرژی هسته‌ای بین هند و ژاپن، قابل دسترس در:   www.isna.ir(آخرین بازدید: 9 شهریور 1396)
خلیل نژاد، احمدعلی (17 آبان 1391)، «توافق هسته‌ای هند و کانادا»  قابل دسترس در:  www.irna.ir (آخرین بازدید: 9 شهریور 1396).
رضایی، علیرضا (1387)، « چین و موازنه نرم در برابر هژمونی ایالات متحده آمریکا در عرصه نظام بین الملل» فصلنامه راهبرد یاس، شماره شانزدهم.
رفیعی، سید کمال الدین (1377)، « گاهشمار توسعه هسته ای هند و پاکستان»،  مجله سیاست دفاعی، شماره بیست و دو.
رئیس زاده، سید محمد ( 1377)، « بررسی قابلیت ها و محدودیت های فن آوری هسته ای کشور پاکستان»، مجله سیاست دفاعی، شماره بیست و دو . بیست و سه.
سجاد پور، محمد کاظم و کریمی قهرودی، مائده ( 1390)، « رقابت هسته ای هند و پاکستان و پیامدهای آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال چهاردهم، شماره چهارم، زمستان، شماره پنجاه و چهار.
شفیعی، نوذر ( 1385)، «همکاری های هسته ای غیر نظامی هند و آمریکا: علل و پیامد»، مجله سیاست دفاعی، شماره 55.
عباسی، محمد و حسین بابایی(1393)، «موازنه نرم: نگاه چینی به تقابل ایالات متحده آمریکا با جمهوری اسلامی»، فصلنامه امنیت پژوهی، سال سیزدهم، شماره چهل و پنج.
فاطمی نژاد، سید احمد (1394)، هند و پاکستان مدیریت منازعه در پرتو تسلیحات هسته ای، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
فتاحی اردکانی، حسین؛ مسعودنیا، حسین و امام جمعه زاده، سیدجواد (1397)، «تحلیل مفهوم قدرت و منابع تشکیل دهنده آن از دیدگاه جوزف نای (سخت، نرم، هوشمند)»، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 8، شماره 1، بهار و تابستان، صص 130-153.
کوزه گر کالجی، ولی (1390)، «تأملی بر تحولات بازدارندگی میان هند و پاکستان»، پژوهشنامه پاکستان: چالش های داخلی و سیاست خارجی.
لیتل، ریچارد(1389)، تحول در نظریه های موازنه قوا، ترجمه غلامعلی چگینی زاده، تهران: مؤسسه ابرار معاصر.
مورگنتا، هانس. جی ( 1384)، سیاست میان ملتها، تهران: دفترمطالعات وزارت امورخارجه.
والتز، کنت (1395)، نظریه سیاست بین الملل، ترجمه غلامعلی چگنی زاده و داریوش یوسفی، تهران: انتشارات وزارت امورخارجه.
Ghose, Aruundhati (2009), “Nuclear weapons, Nonproliferation and Nuclear Disarmament: Evolving Policy Challenges”. India Quarterly: A Journal of International Affairs.
Doyle, M (1997), Ways of War and Peace: Realism, Liberalism and Socialism, New York: Norton.
Hrubos, I, (2014), China-India Nuclear Relations. National Bureau of Asian Research.
Kelly, Judith. (2008). “Strategic Non-Cooperation as a Soft Balancing”, International Politics.
Mersheimer, J (1995), “The False Promise of International Institution”, International Security, Vol. 19, No.3.
Morgenthau, H (1985), Politics among Nations: The Struggle for Power and Peace, New York: Knopf.
Mutinuddin, Kamal (2002), The Nucleaization of South Asia, Oxford and New York: Oxford University Press.
Naeem Ahmed Salik (1991), “Nuclear Policies of India and Pakistan”, Islanded: The Institute of strategic.
Naseer, Musarat and Rizwan Amin (2015),  “Sino-Pakistan Maneuvering to Balance the Power in South Asia”, South Asian Studies,  Vol. 30, No.2, pp. 317- 330.
Pape, R. (2005). “Soft Balancing Against the US”, International Security, Vol. 30, No.1, pp. 7-45.
Paul, T. V. (2004), The Enduring Axioms of Balance of Power Theory, Stanford University Press.
Rauchhas, R (2009), “Evaluating the Nuclear Hypothesis”, Journal of Conflict Resolution, Vol. 53, No.2, pp. 258-277.
Waltz, K and S, Sagan (1995), The Spread of Nuclear Weapons, A Debate. New York and London: Norton.
Waltz, K (2000), “Structural Realism after the Cold War”, International Security, Vol. 25, No.1, pp. 5-41.
Wheeler, N (2009), “Beyond Waltz Nuclear World: More Trust May be better”, European Journal of International Relation, Vol. 33, No.3, pp. 428-445.