تحلیل راهبردی سیاست خارجی روسیه در غرب آسیا از دیپلماسی تا موازنه قدرت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار روابط بین الملل دانشگاه گیلان

10.22080/jpir.2025.30105.1461

چکیده

سیاست خارجی روسیه در غرب آسیا، به عنوان یکی از عرصه‌های کلیدی رقابت ژئوپلیتیکی جهانی، طی دو دهه اخیر تحت تأثیر عوامل داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی تحولات چشمگیری یافته است. این مقاله با تمرکز بر حضور روسیه در منطقه، کنش‌گری آن در کشورهای عربی خلیج فارس (مانند عربستان سعودی، قطر، امارات متحده عربی و کویت) و روابط با بازیگران کلیدی همچون ترکیه، ایران و رژیم صهیونیستی، به بررسی ابزارها و راهبردهای مسکو برای افزایش نفوذ می‌پردازد. سؤال اصلی پژوهش بدینگونه مطرح می‌شود که روسیه چگونه با بهره‌گیری از ابزارهای دیپلماتیک، اقتصادی و نظامی و از طریق ائتلاف‌های چندجانبه و شکاف‌های منطقه‌ای، نفوذ خود را در غرب آسیا گسترش می‌دهد و با چه محدودیت‌هایی مواجه است؟ فرضیه پژوهش بر این پایه استوار است که روسیه با اتخاذ رویکردی عمل‌گرایانه و غیرایدئولوژیک، از طریق ابزارهای دیپلماتیک، اقتصادی و نظامی و همچنین بهره‌گیری از ائتلاف‌های چندجانبه و شکاف‌های منطقه‌ای، توانسته نفوذ خود را در غرب آسیا گسترش دهد، اما این راهبرد با محدودیت‌های اقتصادی و رقابت‌های ژئوپلیتیکی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مواجه است. روش تحقیق در این مطالعه، رویکرد کیفی تحلیلی-تاریخی است که بر پایه بررسی اسناد رسمی روسیه (مانند مفهوم سیاست خارجی)، منابع ثانویه آکادمیک (مقالات و کتاب‌های مرتبط) و تحلیل محتوای کیفی رویدادهای کلیدی (از بهار عربی تا عملیات طوفان الاقصی) انجام شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار