رویکردی انتقادی به تحلیل‌های واقع‌گرایانه از جنگ روسیه و اوکراین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 علیرضا مومنی، دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

2 پژوهشگر پسادکتری، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

10.22080/jpir.2025.28632.1422

چکیده

واقع گرایی از تاثیرگذارترین نظریات در روابط بین‌الملل به شمار می رود. مکاتب واقع‌گرایی، هریک به تبیین علت بحران اوکراین پرداخته اند. در این پژوهش تلاش می‌شود، دیدگاه های این مکاتب، مورد نقد و بررسی قرار گیرد. از منظر واقع گرایان تهاجمی، گسترش ناتو و تحرکات ایالات متحده و همپیمانان غربی اش، باعث حمله روسیه به اوکراین شده است. از منظر واقع گرایان تدافعی، اگر چه تحرکات ناتو را باید مهم بدانیم؛ اما روسیه نیات خود را برای به دست گیری اوکراین، در پشت گسترش ناتو توجیه کرده و به اوکراین حمله کرد. بنابراین سوال پژوهش این است که: «علاوه بر دلایل مطرح شده از سوی نظریه‌پردازان جریان واقع‌گرایی (تدافعی و تهاجمی)، چه عوامل دیگری را می‌توان به عنوان علل شکل‌گیری جنگ روسیه و اوکراین، بیان کرد»؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نه ایده « احاله مسئولیت» واقع‌گرایان تهاجمی، مبنی بر واگذاری مسئولیت تقابل با قدرت گیری روسیه در منطقه اوراسیا به اروپا از سوی ایالات متحده و نه ایده همکاری‌های دسته جمعی دولت‌های غربی، علیه تهدیدات نوین امنیتی در قالب ناتو، در بر گیرنده علل جنگ روسیه و اوکراین نخواهد بود و باید ریشه‌های منازعه را در عوامل دیگری همچون: موقعیت راهبردی اوکراین، سیاست‌های آونگی این کشور به سبب تغییر روسای جمهور، و توسعه طلبی روسیه جستجو کرد. روش این پژوهش، توصیفی – تحلیلی است و در جمع‌آوری داده‌ها، از شیوه مطالعه کتابخانه‌ای استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار