نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• میثم رضازاده ¹
• رحمت حاجی مینه ²

¹ دانشجوی دکتری روابط بین الملل/دانشگاه آراد اسلامی واحد تهران شمال

² استادیار روابط بین الملل، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

فروپاشی شوروری و تبدیل دو همسایه آبی خزر ایران و روسیه و اضافه شدن سه کشور دیگر آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان، موجب بروز اختلافات مرزی بین آن‌ها شده است. در همین حال نگرش این کشورها نیز نسبت به اوضاع و احوال این پهنه آبی و روش‌های مالکیت و بهره‌برداری از آن تغییر کرده است. از جمله مهمترین کشورهایی که در این زمینه با یکدیگر اختلاف دارند ایران وجمهوری آذربایجان می‌باشند. دو کشور با وجود داشتن اشتراکات تاریخی در مسائل مربوط به دریای خزر از منظر حقوقی با یکدیگر اختلاف دیدگاه اساسی دارند. بدین سان این پژوهش در نظر دارد به این سوال پاسخ دهد که عوامل تأثیر گذار بر اختلافات ایران و جمهوری آذربایجان به لحاظ حقوقی در دریای خزر چیست؟ به روش توصیفی-تحلیلی و جمع آوری منابع کتابخانه‌ای فرضیه مقاله پاسخ داده است که نگرش‌های مختلف دو کشور در مورد دریا یا دریاچه بودن، نگرش مختلف به کنوانسیون‌های 1941 و 1920، تفاوت نگرش در تعیین حدود و اختلافات در مسائل تقسیم میادین مشترک انرژی و جزایر مصنوعی از نقاط اختلاف دو کشور می‌باشد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد تداوم رویکرد‌های فعلی و عدم حل و فصل مسالمت آمیز آنها مانع همگرایی دو کشور در حوزه همکاری‌های آبی -انرژی خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

• مرز
• تحدید حدود
• جمهوری آذربایجان
• ایران
• دریای خزر

موضوعات

• مسایل امنیتی و نظامی در حوزه منطقه ­ای و بین ­المللی در زمینه ارتقا و یا آسیب به منافع ملی ایران