نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• احسان یاری ¹
• دانش رضایی ²

¹ عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز

² دانشگاه شیراز

چکیده

جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای مهم در حوزه انرژی های فسیلی در جهان است. ایران از لحاظ ذخایر اثبات‌شده نفت، رتبه سوم جهانی را دارا می باشد و یکی از تولیدکنندگان اصلی نفت دنیا به شمار می‌آید. موقعیت گازی ایران به همان اندازه چشمگیر است؛ ایران دومین کشور بزرگ دارای ذخایر اثبات‌شده گاز و چهارمین کشور تولیدکننده گاز محسوب می‌شود. علاوه بر جایگاه رفیع در حوزه انرژی، جمهوری اسلامی ایران ازنظر موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک و دسترسی به آب‌های آزاد و آبراه‌های حساس دریایی و نقطه اتصال بین شرق و غرب و شمال و جنوب و نزدیکی به بازار انرژی، نیز موقعیتی ممتاز دارد. بااین‌حال، خروجی این پتانسیل بالا، چندان مطلوب نیست و ایران نسبت به ظرفیت‌های بالایی که دارد، هنوز به جایگاه واقعی خود در حوزه انرژی نرسیده است. عوامل داخلی و خارجی زیادی وجود دارد که باعث تهدید حوزه انرژی ایران شده است. استدلال اصلی این مقاله آن است که تحریم‌های بین‌المللی یکی از مهم‌ترین عواملی است که از محیط بین‌الملل، امنیت انرژی ایران را هدف قرار داده است؛ بنابراین هدف این پژوهش بررسی تأثیر تحریم‌های ایالات‌متحده، شورای امنیت سازمان ملل و اتحادیه اروپا بر ریسک انرژی، ورود سرمایه‌گذاری خارجی و فنّاوری به صنعت نفت و گاز ایران است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که تحریم‌ها باعث بالا رفتن ریسک انرژی جمهوری اسلامی ایران، اخلال در بازار انرژی کشور و جلوگیری از ورود فنّاوری و سرمایه‌گذاری به صنعت نفت و گاز شده است. روش پژوهش «توصیفی-تحلیلی» و شیوه گردآوری اطلاعات «اسنادی و کتابخانه‌ای» است.

کلیدواژه‌ها

• تحریم‌های بین‌المللی
• امنیت انرژی
• ایران
• ریسک انرژی
• سرمایه‌گذاری خارجی