مطالعات راهبردی سیاست بین الملل

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

اطلاعات آماری نشریه

فرم تعهد اخلاقی

فرم تعارض منافع

واکاوی زمینه های شکل گیری شورای همکاری خلیج فارس در برابر ایران براساس نظریه موازنه تهدید استفان والت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معارف دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 گروه معارف دانشگاه بوعلی سینا همدان

10.22080/jpir.2022.21952.1238

چکیده

در شکل گیری اتحاد میان کشورها عوامل بسیار موثر است در واقع هدف بسیار از کشورها از اتحاد با کشورهای دیگر کسب منافع بیشتر و مقابله با تهدید هاست چرا که هرکشوری در عرصه روابط بین الملل بر اساس منافع خود عمل کرده و وارد اتحاد با کشورهای دیگر می شود.بنابراین باید گفت در شکل گیری یک اتحاد باید دوعامل اصلی(تهدید مشترک و منافع مشترک) وجود داشته باشد.پیروزی انقلاب اسلامی در ایران در سال 1979 اوضاع منطقه خلیج فارس و خاورمیانه را دچار تغییرات اساسی کرد ،در این میان شش کشور عرب حاشیه جنوبی خلیج فارس دست به تشکیل شورایی تحت عنوان شورای همکاری خلیج فارس زده تا بتوانندبه صورت یک پارچه با ایران مقابله کنند. .لذا این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که زمینه های شکل گیری شورای همکاری خلیج فارس در برابر جمهوری اسلامی ایران چیست؟ فرضیه مطرح شده در این پژوهش بر این اساس است که هدف از ایجاد شورای همکاری خلیج فارس مقابله با تهدید خود ساخته ای جمهوری اسلامی ایران می باشد.روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش روش توصیفی- تحلیلی می باشد. یافته های این پژوهش نشان می دهد بر اساس نظریه موارنه تهدید والت ، عواملی همچون مجاورت و نزدیکی جغرافیایی، نیات تهاجمی ،قدرت تهاجمی و افزایش توانایی تهاجمی باعث تشکیل شورای همکاری خلیج فارس در مقابل جمهوری اسلامی ایران شده است.

کلیدواژه‌ها

مراجع
1)آرین منش،محمد،جوانشیری،احمدو مدیرشانه چی ،محسن(1397)،«عوامل موثر بر مناسبات ایران و آمریکا»،دو فصلنامه سیاست و روابط بین الملل،سال دوم،ش2،پاییز و زمستان 1397.صص30-9.
2 ابراهیمی فر، طاهره(1378)،«بررسی علل واگرایی در منطقه خاورمیانه»، مجله سیاست خارجی، سال 13، ش 2،صص396-379.
)اسدی، علی اکبر(1389)،«سیاست خارجی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، مبانی، ساختارها و الگوها»، پژوهش نامه سیاست خارجی، ش 28، مهرماه 1389،صص50-21. 4)اطهری،اسدالله ومعصوم نیا،محبوبه‌(1397)،«بررسی پیامدهای قرارداد تسلیحاتی عربستان و ایالات متّحده(2017)»، دو فصلنامه سیاست و روابط بین الملل،دوره2،ش 3،بهار و تابستان 1397،صص 27-9. 5)المشروع الایرانی فی منطقه العربیه و الاسلامیه (2013)، مرکز امیه للبحوث و الدراسات الاتراتیجیه ،الطبعه الاولی. 6)الهامی،علیرضا،شاملو،رضا(1399)،«تبیین عوامل ژئوپلیتیکی‌اقتصادی‌مؤثربرراهبردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران در حوزه خلیج فارس»،دو فصلنامه سیاست و روابط بین الملل،دوره4،ش 8،پاییز و زمستان 1399.صص 76-51. 7)ایرنا،(خبرگزاری‌جمهوری‌اسلامی)،(1400)،«بیانیه‌شورای‌همکاری‌خلیج‌فارس‌وانگلیس‌بی‌اساس‌وتفرقه‌افکن‌است»،https://www.irna.ir/news/8458654،(تاریخ دسترسی:1/10/1400). 8)ایسنا(خبرگزاری دانشجویی ایران)،(1400)« گام‌های "ایران و امارات" برای مدیریت روابط زیر سایه اختلافات سیاسی، امنیتی و نظامی»، https://www.isna.ir/news/1400090603848، (تاریخ دسترسی:7/9/1400). 9)بهبودی‌نژاد،قدرت الله‌و بهبودی‌نژاد،سعید(1399)،«رقابت های منطقه ای ژئوپلیتیک در خاورمیانه: پیامدهای آن برای اروپا»، دو فصلنامه سیاست و روابط بین الملل،دوره4،ش 7،بهار و تابستان 1399، صص 27-7. 10)تابناک(1378)«فروش‌سپردفاع‌موشکی7میلیارددلاری‌آمریکابه‌امارات»،آدرس: https://www.tabnak.ir/fa/news/17698، (تاریخ دسترسی:19/6/1378) 11)حافظ نیا، محمدرضا( 1386)، قدرت و منافع ملی، تهران: نشر انتخاب. 12)دهقانی فیروزآبادی،سیدجلال(1389)،سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، چاپ سوم، تهران: سمت. 13)دیپلماسی ایرانی(1400)،«واقعیت ها و وضعیتی که باید درک شود چالش های امپراطور شدن ایران»، http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/2007505، (تاریخ دسترسی:20/8/1400) 14)دیپلماسی‌ایرانی(1391)،«مسابقه‌تسلیحاتی‌درخلیج‌فارس»، http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/1900876 ،(تاریخ دسترسی:17/1/1391) 15)روشندل، جلیل( 1374)، امنیت ملی و نظام بین الملل، تهران، سمت. 16)ریزابروکس، (1379)، «روابط سیاسی نظامی و ثبات رژیم های عربی در منطقه»، ترجمه محمد کمال سروریان، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال سوم، ش 3. 17)زاده علی، مهدی‌و میرحسنی فرشته(1396)، «ریشه‌های ایران هراسی از نگاه افکار عمومی جهان عرب»، فصلنامه سیاست خارجی، سال 31، ش2، تابستان 96،صص182-151. 18)شاملو،رضاوفرجی‌دانا، عبدالرضا(1398)،«بررسی‌پیامدهای‌سیاسی‌-اقتصادی تنش در تنگه استراتژیک هرمز» ،دو فصلنامه سیاست و روابط بین الملل، دوره3،ش 6،پاییز و زمستان 1398،صص 188-167. 19)صالحی، علیرضا و محسنی، سجاد(1392) ،«دستاوردهای نظامی ایران و معمای امنیت در خاورمیانه (با تاکید بر اعضای شورای همکاری خلیج فارس» فصلنامه سیاست خارجی، سال 27، ش1، بهار 1392.صص70-49. 20)ضرغامی، برزین، شوستری، سید محمد جواد و انصاری زاده، سلمان(1393)،«ژئوپلتیک شیعه یا هلال شیعه(مبانی، اهداف و رویکردها)» پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره 46، شماره1، بهار 1393،صص 241-197. 21)طبری، نقی(1381)،«نقش انقلاب اسلامی ایران در شکل گیری و استمرار شورای همکاری خلیج فارس»، مجله علوم سیاسی باقرالعلوم، ش 20،صص 104-91. 22)عالم، عبدالرحمن(1384)، بنیادهای علم سیاست، چاپ سیزدهم، تهران: نشر نی. 23)عسکرپور،وهاب(1396)،بررسی حضور استراتژیکآمریکا در منطقه خلیج فارس،قم:مولف. 24)علی پور، عباس، بختیارپور، علی و فرجی،برات(1390)، «سنجش عوامل واگرایی ژئوپلتیکی بین ایران و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و راهبردهای مقابله با آن»، مجله سیاست دفاعی، سال بیستم، ش 77، زمستان 1390،صص84-55. 25)فردانیوز،(1386)،«ایجادسپردفاع‌موشکی‌دربحرین»، https://www.fardanews.com/86/35634،(تاریخ دسترسی:13/7/1386) 26)قنبری‌جهرمی،محمدحسین(1386)،«کلیاتی پیرامون دکترین دفاعی»، مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی، ماهنامه اطلاعات راهبردی، سال 5، ش 53، 27)لعبت فرد،احمد و هاشمی پور،سیدحکمت الله(1399)،«آینده حضور آمریکا در خلیج فارس در پرتو تحولات نظام موازنه قدرت در منطقه»،فصلنامه راهبرد سیاسی،سال 4،ش13،تابستان 1399،صص170-155. 28)لیتل ،ریچارد(1389 )، تحول در نظریه های موازنه قوا، ترجمه دکتر غلامعلی چگنی زاده، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر. 29)ملک‌زاده،محمد(1398)،«متغیرهای واگرا و همگرا در روابط ایران با جهان عرب چشم‌اندازی بر تمدن نوین اسلامی»، دوفصلنامه سیاست و روابط بین الملل، دوره 3،ش 6،پاییز و زمستان 1398.صص 303-281. 30)مینایی، مهدی، (1381)، مقدمه ای بر جغرافیای سیاسی ایران، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه. 31)نصوحیان، محمد مهدی(1386)،«موانع همگرایی و ثبات در منطقه خلیج فارس»، مجله ره آورد سیاسی، ش 17، پاییز 1386،صص162-143. 32)واعظی، محمود و اسدی، علی اکبر(1389)، شورای همکاری خلیج فارس: سیاست های خارجی و روندهای داخلی، تهران: پژوهشکده تحقیقات راهبردی. منابع انگلیسی 1) Anstony , John D ucke Jean Francois Seznec ,Tayyar Ari ,Wayn E White (2008) ,War with Iran: Regional Reactions and Requirements ,Middle East Policy ,Vol.15,NO.3 2) Boghardt, Lory Plotkin&Henderson, Simon,( 2017), Rebuilding Allaiances and Countering Threats in the Goulf ,the Washington insttute for near east policy. NO. 35 . february 2017. - 3) Elman,Colin & Mirim Fendius Elman(2003) Lesson From Lakatos in Elman , Colin & Mirim Fendius Elman,(eds) Progrees in Internation Relations Theory Harvard University Press. 4) Entessar, Nader (2004) Iras Security Challenges the Muslim World ol, 94 5) Gangale, Thomas (2003), Alliance Theory: Balancing, Bandwagoning and Détente, San Fracisco State University International Relations 6) Henderson, simon (2008) Energy in Danger: Iran ,Oil and Washington ,DC Washington institute for Near East Policy https://www.cia.gov/library/publications (7 8) SIPRI Military Expenditure Database-/http://www.sipri.org/databases/milex 9) The Military Balance (2010). London : International Institue For Strategic Studies 10) Walt, Stephen M. (1985), “Alliance Formation and the Balance of World Power”, International Security, Vol.9, No.4. 11) Walt, Stephen M. (1987), The Origins of Alliances Ithaca, NY: Cornell university press. 12) Walt, Stephen M. (1990), The Origins of Alliances , Ithaca, NY: Cornell university press 13) Wright, Robin and Peter .(2004) Iran Jordan See Threat To Election From iran ,Leaders Warn Against Forming Religious State :The Washington Post ,December8
مطالعات راهبردی سیاست بین الملل
دوره 5، شماره 9 - شماره پیاپی 9
خرداد 1400
صفحه 81-97
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار